PRIVACY?!
We kunnen onszelf zien als complexe dieren, maar kunnen we dieren, inclusief onszelf, ook vergelijken met planten? Met een beetje fantasie kan alles, maar kan het perspectief van een plant ons ook nieuwe inzichten geven? Laten we het proberen!
De oorsprong van dit artikel is al een aantal jaren geleden ontstaan. In een workshop werd ons door wandelcoach Jettie van den Houdt gevraagd om tijdens een stilte wandeling de omgeving te observeren en daarbij alert te zijn waar onze aandacht naar toe trok. Mijn aandacht trok naar de klimopplanten. Hoe zij over de resten van oude stadsmuren van Wageningen groeiden, in bomen klommen en eigenlijk alles overwoekerden. Geen mooie bloem, geen stevige boom, maar een stuk "onkruid". Maar wat de één ziet als onkruid, ziet de ander als een prachtig netwerk, een verbindende factor, dat bomen met stenen verbind, dat langzaam maar zeker de geschiedenis achter zich laat en overwoekert. In mijn ogen, de kern van de natuur, een continu groeiproces, waarbij langzaam maar zeker de eenheid in terugkeert.
Laten we eens beginnen naar een stereotype plant. Een zaadje, krijgt wortels, neemt voeding(~energie) uit de grond, groeit boven de grond uit naar het licht. Dan ontstaan er bladeren, die voeding (~energie) opnemen van de zon. Dan groeien er bloempjes en vallen er zaadjes, die ongeveer op dezelfde bodem belanden als de moederplant en dan begint de cyclus weer opnieuw. In de grote lijnen, kun je dit overnemen naar dieren en mensen. Wij groeien op in de grond van onze ouders, het milieu, de normen, waarden en ideeën die zij doorgeven aan ons. We nemen voedsel op en groeien. Het grote verschil is dat wij een stuk mobieler zijn én meer invloed hebben uit welke bodem wij ons voeden.
Als wij mensen spreken over voeding, dan gaat het al snel over lekker en gezond eten met af en toe een vitaminepil. Maar wat als je het begrip "voeding" breder trekt? Kijk eens naar een plant, welke voeding neemt deze op? Als je zelf plantjes hebt, dan geef ze voornamelijk water. Af en toe misschien wat voedingssupplementen, als mestkorrels, om de grond waarin de plant staat ook voedzaam te houden. Veel meer lijkt de plant in eerste opzicht niet nodig te hebben. Toch weet je natuurlijk ook dat de meeste planten zonlicht nodig hebben, ze absorberen "energie", toch noemen we dat niet snel "voeding".
Zo kunnen we ook breder kijken naar de voeding van mensen. Je bent wat je consumeert, maar je consumeert niet alleen door de mond. Zoals de plant ook met zijn bladeren energie binnenhaalt, zo halen wij mensen ook elementen binnen via onze huid, je de ogen, je oren, al je zintuigen. Zie je lichaam als een spons, smeer je zalf op je huid, of neem je een modderbad, dan wordt dat deels opgenomen. Kom je in aanraking met chemische middelen, dan trekt dat ook naar binnen. Maar ook je ogen en oren consumeren. Je ziet de wereld via je ogen binnenkomen, je luistert naar prachtige muziek, interessante gesprekken, of naar super irritante reclameboodschappen, soms bewust, soms onbewust.
Karakter van de huidige vorming. 1) Haast en niet-rijp-worden.Friedrich Nietzsche
Onze stereotype voorbeeldplant staat niet graag op de tocht, hij houdt van een warme omgeving. Onze plant groeit minder hard in de schaduw van andere planten, als er niet genoeg ruimte is om in te groeien. Tijdens een storm of sterke tegenwind, groeit de plant (bijna) niet, maar overleeft deze. Wij mensen verschillen daar niet zo veel van. We houden van structuur, veiligheid, stabiliteit en als we die basis gevonden hebben gaan we onze grenzen verleggen, kunnen we groeien, willen we groeien. Of wij mensen leren van sterke tegenslagen? We zeggen vaak van wel, maar voor de plant is het wat minder het geval. Een sterke storm roeit zwakke planten uit en geeft sterke planten de ruimte. De natuur is niet percé sociaal. En de mens? Die geeft daaraan zijn eigen betekenis, in vele vormen.
Ook je verleden kun je bekijken als een voedingsbodem. Alles wat je hebt meegemaakt, neem het niet te persoonlijk, maar gebruik het als voeding, groei er van door te leren. Vroeger is een deel van de voeding die je gemaakt heeft tot wie je nu bent. Geen zware ketting om je hals die je naar beneden trekt, maar voeding die je heeft laten groeien voorbij "vroeger". Veel mensen ervaren oude negatieve ervaringen als "slecht", maar eigenlijk zou je er neutraal naar moeten kijken. Wat is gebeurd is gebeurd, hoe erg, maar vaak ook mooi, het ook was.
Wat je hebt meegemaakt en je interpretatie daarvan voeden ook je gedachtewereld. Wat je wordt (aan)geleerd, wat je herhalend meemaakt. De dingen waarvoor je gestraft en beloond wordt, soms bewust, onbewust of volledig willekeuring, zij vormen je op-voeding. Psychologische voeding die uiteindelijk ook deels je handelen en denken beïnvloeden. Vraag je zelf daarom regelmatig af, is dit behulpzaam, of waar komt dit vandaan. Stel je dit neutraal (zonder oordeel) af en verander datgene wat niet klopt, of niet behulpzaam is. Zou het behulpzaam zijn voor onze stereotype plant, als hij het zichzelf kwalijk neemt niet direct de mooiste bloemen te hebben?
Denk eens na over welke voeding, in breed perspectief, jijzelf tot je neemt. Tap je continu uit dezelfde bodem, of voeg je af en toe wat frisse elementen toe? Welk voedsel eet je, maar denk ook eens na over wat er verder allemaal je lichaam binnen komt. Wat adem je in, frisse lucht? Wat smeer je op je huid (modderbad!). Wat denk je, zijn je gedachten gezonde voeding, of moet je ze leren bijstellen? Maar ook, welke informatie neem je (bewust en onbewust) op? Kijk eens naar de entertainment die wij als mens "consumeren", bekijk ook dat eens als "voedsel". Wat doet een televisieprogramma met je, of een computergame. Is het kwaliteit, of tijdverdrijf? Bekijk het eens als voeding en vraag je af of het gezond is. Wees niet té streng voor jezelf, af en toe snoepen mag, net als met eten!
Heeft u een interessante toevoeging, opmerking, grammaticafout (sorry!) of bent u het absoluut niet eens met wat hier staat? Laat een berichtje achter en wellicht verwerk ik het als aanvulling onder het artikel. Ontvangt u graag een reactie, vul dan ook uw e-mailadres in (maar niet noodzakelijk).