Camera houdt je in de gaten PRIVACY?!


Wat is realiteit

Concreet ongrijpbaar

"De realiteit" je leeft er je hele leven al in. Het is als de vis in het water die zich afvraagd "waar is dat bijzondere water toch?".

Ook al leef je je hele leven al in "de realiteit", je hebt het nooit kunnen zien voor wat het is. Een compleet beeld krijgen van de realiteit is voor een mens zeer waarschijnlijk onmogelijk. In dit artikel hoop ik je een "artist impression" te kunnen geven, met de nodige toelichting.

Fig.1 - Visualisatie van een raam naar "de realiteit".


Wat je ziet als realiteit

Maar als ik om mij heen kijk, dan zie ik toch de realiteit? Als jij mij op mijn teen trapt dan ben ik toch direct "hier en nu" aanwezig in de realiteit?

BreinPrikkel 025: Zien is geloven?

Maar zoals een oude filosoof ooit bedacht: de werkelijkheid die we zien is slechts als een schaduw tot wat het is (De grot van Plato). Je kent het gedachtenexperiment vast wel van iemand die in een grot vast zit en mensen achter hem hoort, maar zijn hele leven alleen de schaduwen van hen op de muur ziet. Omdat die persoon niet beter weet, zal hij met grote waarschijnlijkheid de schaduwen gaan aanzien voor "levende wezens". Dit omdat hij zich niet kan omdraaien en nooit "een mens" heeft gezien. Op eenzelfde manier zien wij mensen niet de realiteit, maar de lichtreflectie van de realiteit.

Want vraag jezelf eens goed af: Heb je ooit iets anders gezien dan licht?

Onderzoek het vooral zelf, laat het even tot je doordringen, wat betekent dit voor jou?

Heb je ooit iets anders gezien dan licht? Nee! Je ogen zijn namelijk heel simpel gezegt een meetinstrument (zintuig) dat licht meet. Dat is wel heel kort door de bocht, maar in de kern klopt het wel. Je kunt je ook afvragen: "Heb je ooit licht geroken, geproefd of gehoord?" Nee, want die zintuigen meten andere onderdelen van onze leefomgeving.

Weten-schap helpt ons verder

"Er moet zoiets als schijn, als bedrog in het spel zijn, dat ons belet het zijnde waar te nemen: waar is de bedrieger?" -
"We hebben hem," juichen ze dolgelukkig, "het zijn onze zintuigen!"
- Friedrich Nietzsche

Als je je goed beseft dat je de wereld en dat je zintuigen de wereld maar beperkt waarnemen, kun je ook allerlei "illusies" begrijpen. Zoals de goochelaar die speelt met je aandacht en de manier waarop je brein allerlei aannamens maakt op eerdere ervaringen. Zo ken je vast de vrouw in een kist die in stukken wordt gehakt en daarna weer heel gemaakt wordt. Het is je hardnekkige veronderstelling dat het bovenlichaam en onderlichaam bijelkaar horen, zelfs al ken je de truc en weet je wel dat er 2 mensen voor nodig zijn, je brein keert toch terug naar het primaire idee dat het één persoon is die in 2en gezaagd wordt. Zelfs het "weten" laat zich makkelijk verleiden tot illusies.

Met behulp van allerlei spannende apparatuur kunnen we steeds meer zien van de werkelijkheid. Neem bijv. een warmte-camera, die visueel weergeeft waar het warm en koud is. Dat zien je ogen niet. Een ander bekend voorbeeld is magnetisme, het lijkt fascinerende magie, als 2 magneten naar elkaar toetrekken. Je zou daar naar kunnen kijken, als dat je een bal of bootje in het water laat drijven, maar het water niet zou zien. Dat lijkt magisch doordat je niet ziet wat er gebeurd, je ziet niet alle betrokken krachten! Het is een mysterie. We kunnen er moeilijk bij met ons hoofd, omdat we magnetische krachten niet zien, horen, ruiken of voelen. We zien alleen het effect en krijgen via de wetenschap (na lang onderzoek en uitproberen) inzicht in hoe magnetisme werkt.

Spiegel
Fig.2 - Binnen spiegelt met buiten.

Wereldbeeld / model

Met je zintuigen, waarbij ik dan ook even je brein/geheugen meereken, creeer je een beeld van de werkelijkheid, een model. Een grappige test die je kunt doen is het tekenen van een mens of object. Een belangrijke les die ik leerde (en ook daadwerkelijk getest heb) was het natekenen van een lijn-tekening. Het was een tekening van een ridder op een paard. De opdracht was om de ridder 2x na te tekenen, waarbij je de 2e keer de ridder moest natekenen terwijl je het voorbeeld op zijn kop voor je hield. De grap is dat je door het op de kop na tekenen, veel preciezer en meer gefocust naar de daadwerkelijke (abtracte) lijnen kijkt. Bij het normale natekenen gebruik je onbewust allerlei aannames en projecties van eerder aangeleerde symbolen. Denk bijv. aan "een oog" dat je eenvoudig als een symbool tekent.

Hoe je de buitenwereld waarneemt is in bepaalde mate ook afhankelijk van wat er in jezelf gebeurd. Eerdere ervaringen en aangeleerde ideeën projecteer je maar al te makkelijk over dat wat je tegenkomt heen. Neutraal gedrag van onbekenden kun je bijv. snel beoordelen/benoemen als gedrag dat je "verwacht" en dus ook zo labelen. In sommige situaties zijn stereotypen handig (efficient voor je brein) om te hanteren, maar probeer er op te letten dat dit volledig automatisch gaat, maar probeer er bewust van te zijn, hoe je tot een oordeel komt en wat je werkelijk ziet.

Realiteit toont zich als illusionaire transformerende reflectie

Fig.3 - Reflectie, op reflectie, op reflectie.
BreinPrikkel 022:

Geplaatst: 07-04-2020 - Sietse Visser


Reageren?

Heeft u een interessante toevoeging, opmerking, grammaticafout (sorry!) of bent u het absoluut niet eens met wat hier staat? Laat een berichtje achter en wellicht verwerk ik het als aanvulling onder het artikel. Ontvangt u graag een reactie, vul dan ook uw e-mailadres in (maar niet noodzakelijk).