PRIVACY?!
Entertainment gegarandeerd! Het Nationale Religiedebat komt er aan en ik ga alvast even uitzoomen om inzicht te krijgen waarom wetenschap en religie vaak lijnrecht tegen elkaar staan. Misschien helpt het om de beide partijen wat dichter bij elkaar te brengen en elkaar beter kunnen begrijpen en aanvoelen.
Debatteren is niet echt mijn ding. Vroeger op school moesten we wel eens in groepen debatteren, maar een debat (zeker op tv) veranderd al snel in een wedstrijdje gelijk krijgen, overstroomd door emoties. Iets dat ten kostte gaat van nieuwe inzichten en het oprecht luisteren naar elkaars ideeën en deze te overwegen. Ik zelf, als denker, schrijf liever. De gedachten zet je op papier, de argumenten kun je nog eens goed doorlezen, controleren op eventuele dubbelzinnigheid, waardoor het verkeerd geïnterpreteerd kan worden. En zelfs op papier is dat lastig, laat staan in een verhit gesprek.
Een debat is meestal een verhit gesprek, waarbij twee mensen tegen elkaar praten en naar zichzelf luisteren.Cees Buddingh
Nee, ik heb het hier niet over kindermisbreuk, maar over onvoorwaardelijke liefde voor je eigen kind, of je familie. Zoals het CDA "normen en waarden" hoogacht, zo zie ik gelovige mensen veelal als warme familie mensen. Gezelligheid, sociale aspecten en aandacht voor elkaar. Gelovigen neigen meer naar gevoelsmensen, in ieder geval in hun communicatie. Zij zijn emotioneel betrokken en geïnvesteerd in hun zaak. Zij kunnen niet zomaar loslaten wat ze liefhebben. Zie het als een verliefdheid, prachtig, maar sterk beïnvloed door emotie en visies van wat je graag wilt zien.
Laat me even duidelijk zijn, ik heb het hier over hoe wetenschappers in discussies vaak communiceren, dat wil absoluut niet zeggen dat ze zo zijn. In discussies, kunnen wetenschappers eenvoudig hun emoties opzij zetten, want emoties beïnvloeden maar al te gemakkelijk je kijk op de wereld. Wetenschappers zijn denkers, zij maken dingen abstract, trekken ze los en proberen zo goed mogelijk te kijken zonder het resultaat te beïnvloeden. Of het resultaat nu is wat ze dachten, of niet, dat maakt niet uit, het resultaat brengt ons dichterbij de waarheid. Beter geen verklaring, dan een valse verklaring.
Bovenstaande zijn natuurlijk ook abstracties, stereotypen, maar laten duidelijk 2 tegenpolen zien. Beide bedoelen het goed, maar botsen maar al te makkelijk door het hoge contrast.
De essentie van de wrijving tussen beide partijen ligt bij de acceptatie van onwetendheid en de suggesties die dat wekt. Een simpel voorbeeld van het probleem kan ik illustreren met een gesprek dat ik enige jaren terug met een vriend had. Zelf worstel ik nog wel eens met de zin van het leven. De zin van het leven kun je vinden in groei, leren, ervaren, dat is waar het eigenlijk op neer komt, maar het geeft nog steeds weinig betekenis, weinig richting. Een vriend confronteerde mij dan met de vraag, waarom zou het leven zin moeten hebben? Ik moet hem gelijk geven. Ik zoek naar iets wat niet bestaat, of niet vindbaar is, maar iets waar ik wel naar verlang. Iets wat ik moeilijk of misschien wel niet kan loslaten, op zoek naar een rode draad.
Tja, daar kun je heel wat boeken over vol schrijven, maar ik hou het graag kort en overzichtelijk. God is een energie, die doelbewust het universum geschapen heeft. In deze definitie zou God overal en alles kunnen zijn, maar het belangrijkste aspect voor gelovigen is in mijn ogen het geven van een doel. Een God geeft betekenis en richting aan ons leven, een betekenis die we wellicht niet begrijpen, maar die er wel is, waar we op kunnen vertrouwen. God geeft zin aan het leven, we zijn hier voor een reden, wat het ook moge zijn en het geheel leid uiteindelijk ergens naar toe.
Wanneer je God verwijdert uit het plaatje, gaat automatisch ook de (gewenste en absolute) zin van het leven verloren. Althans die suggestie wekt het. Wetenschappers kunnen leven met een open antwoord. Heeft het leven zin? Misschien wel, misschien niet, misschien komen we er ooit achter, misschien ook niet. De open mogelijkheid dat het leven geen zin hoeft te hebben, kan zwaar wegen. Kijk naar de dinosauriërs, die een veel langere tijd hebben doorgebracht op de aarde dan dat wij tot nu toe gedaan hebben. En waarvoor? Het enige dat ze achtergelaten hebben zijn wat fossielen, hun bijdrage aan het universum lijkt weinig te hebben uitgemaakt. Ze leven voornamelijk nog als grote monsters in de fantasieën van kleine (en grote) kindertjes. Wanneer je op een dergelijke manier over de mensheid gaat nadenken, met emotie, dan kan dat je erg verdrietig, of zelfs depressief maken.
Als klein kind dacht ik daar al over na. Vragend aan mijn ouders wat er zou gebeuren als ik dood zou gaan. Het gaf een raar gevoel, denkend aan het idee hoe het is om er niet meer te zijn, onvoorstelbaar raar. Het verliezen van je leven, dat je uiteindelijk ook zomaar gekregen hebt.
Naarmate mensen ouder worden, denken ze er niet meer over na. Je laat de angst achter je door hard te werken en druk te leven, of je creëert iets om jezelf gerust te stellen, kinderen, of een hiernamaals met een God. Hetzelfde gebeurd als je je zintuigen geen input meer geeft, je hersenen gaan zelf signalen creëren.
Wetenschap beschrijft de wereld zoals hij is. Religie beschrijft de wereld zoals ze hem willen zien. Voor beide is wat te zeggen. Misschien wordt het wel tijd om ze beide open te breken en ze naast elkaar te plaatsen, i.p.v. tegenover elkaar. Het leven als een goed mens kun je ook nastreven zonder een God, door mensen met respect te behandelen en ze te helpen. Wat we over kunnen nemen uit het geloof is het positief denken (~geloven). Religie geeft ons wel (zowel goede als slechte) levenswijsheid en leefregels. Het geeft houvast die duidelijker is dan politieke discussies (chaos), zonder duidelijke visie. Het geloof in de vorm van een religie is een "placeholder" (een tijdelijke opvulling) voor wie niet kan wachten op het antwoord dat we allemaal zoeken. "Waarom zijn we hier?"
Wetenschap beschrijft de wereld zoals hij is. Religie beschrijft de wereld zoals ze hem willen zien.Sietse Visser
Het thema is; "Is godsgeloof redelijk?", een redelijk vage vraag. Wat is redelijk? Maar natuurlijk is het ook bedoelt om discussie en aandacht uit te lokken.
Is godsgeloof redelijk? Is alcohol redelijk? Met mate! Gebruik het voor je plezier, maar laat je er niet in onderdompelen. Gebruik het als een middel, een geschiedenis met wijze lessen, maar niet als fundering voor het leven.
Heeft u een interessante toevoeging, opmerking, grammaticafout (sorry!) of bent u het absoluut niet eens met wat hier staat? Laat een berichtje achter en wellicht verwerk ik het als aanvulling onder het artikel. Ontvangt u graag een reactie, vul dan ook uw e-mailadres in (maar niet noodzakelijk).