PRIVACY?!
"In een tiental zinnen te zeggen wat ieder ander in een boek zegt." Mooier kan dit boek niet omschreven worden, dan waarmee Nietzsche zelf het boek eindigt. Afgodenschemering is een relatief dun boek (zo'n 120 pagina's), maar zit overvol met wijsheid. Een boek waarin hij zijn naam als Filosoof met de hamer en "dynamiet" helemaal waar maakt.
mijn ambitie is in een tiental zinnen te zeggen wat ieder ander in een boek zegt, - wat ieder ander in een boek niet zegt...Friedrich Nietzsche
In Afgodenschemering gaat Nietzsche op zoek naar onze beweegredenen en prikt onze "overtuigingen" bij bosjes lek, op zoek naar de waarheid.
'Er moet zoiets zijn als schijn, als bedrog in het spel zijn, dat ons belet het zijnde waar te nemen: waar is de bedrieger?' - 'We hebben hem,' juichen ze dolgelukkig, 'het zijn onze zintuigen!'Friedrich Nietzsche
Maar Heraclitus heeft voor eeuwig het gelijk aan zijn zijde wanneer hij beweert dat het Zijn een lege fictie is. De 'schijnbare' wereld is de enige wereld: de 'ware wereld' is er slechts bijgelogen...Friedrich Nietzsche
Nietzsche ziet in dat wereld om hem heen een illusie is, dat goed en kwaad, relatief is en dat mensen die denken te weten wat goed of slecht is, dat doen gebaseerd op een (onbewust) zelf gecreëerde illusie. Het leven is volgens hem één grote dwaling die we allemaal persoonlijk goed proberen te praten/denken.
Elke dwaling is hoe dan ook het gevolg van een ontaarding van de instincten, van desintegratie van de wil: daarmee hebben we al bijna de definitie gegeven van het slechte. Al het goede is instinct - en dus gemakkelijk, noodzakelijk, vrij.Friedrich Nietzsche
En er waren van die consequente moralisten die de mens inderdaad wilden veranderen, die hem deugdzaam wilden maken, die hem wilden herscheppen naar hun beeld, namelijk als femelaar: daartoe zeiden ze nee tegen de wereld!Friedrich Nietzsche
Ook geeft hij een sleutel tot waarom we zo graag de wereld om ons heen willen begrijpen, die aansluit op zijn theorie van de "wil tot macht", die ons (volgens Nietzsche) allen drijft.
Iets onbekends tot iets bekends herleiden geeft een gevoel van opluchting, van rust en tevredenheid: bovendien geeft het ons een gevoel van macht.Friedrich Nietzsche
We nemen er nooit genoegen mee alleen maar het simpele feit vast te stellen dat we ons zus of zo voelen; we laten dit feit pas toe, - we worden er ons pas van bewust -, wanneer we er een bepaalde motivatie aan gegeven hebben.Friedrich Nietzsche
Een overkoepelend thema is de vrije wil, waar deze vandaan komt en de sterke verbinding met verantwoordelijkheid. Hij heeft sterke argumenten voor de afwezigheid van vrije wil en de verbintenis met het "achteraf" goed praten van de mens.
De mensen werden als 'vrije wezens' beschouwd, om berecht en bestraft te kunnen worden, - om schuldig te kunnen worden: daarom moest elke handeling als gewild worden beschouwd, en de oorsprong van elke handeling in het bewustzijn worden gesitueerd...Friedrich Nietzsche
Niemand is verantwoordelijk voor het blote feit dat hij bestaat, dat hij die en die eigenschappen heeft, dat hij onder deze bepaald omstandigheden, in deze bepaalde omgeving leeft.Friedrich Nietzsche
Nietzsche laat niets heel van het destijdse Duitse hogere onderwijs, waar hij ook zelf deel uit maakte. Iets wat mij erg aansprak, namelijk het voorgekauwde onderwijs, dat je klaarstoomt voor het verdienen van geld, het beoefenen van een beroep. Een zeer beperkte tunnel waardoor kinderen moeten uitgroeien tot een gewenst resultaat. In het onderwijs dat ik heb gehad (HBO) miste ik ook erg de motivatie, die natuurlijk deels uit jezelf moet komen, maar die ook maar al te makkelijk afgestompt wordt door wat het educatieve systeem wenst dat er geleerd wordt. In mijn ogen zouden docenten meer een functie moeten krijgen als coach, het aanwakkeren van interesses (niet beperkt tot basisvakken) en het vinden van dat wat bij je past, al is het maar voor de helft van de schooltijd, maar ik dwaal af.
onze 'hogere scholen' zijn stuk voor stuk ingesteld op de meest dubbelzinnige middelmatigheid: hun leraren, hun leerplannen, hun leerdoelen getuigen ervan. En alom heerst een onfatsoenlijke gehaastheid, alsof het iets uitmaakt wanneer de jongeman op zijn drieëntwintigste nog niet 'klaar'is en nog geen antwoord weet te geven op de 'hoofdvraag': welk beroep? Een hoger soort mens, met permissie gesproken, houdt niet van 'beroepen', juist omdat hij zich niet geroepen voelt... Hij heeft de tijd, hij neemt de tijd, hij peinst er niet over om 'klaar' te komen, - op zijn dertigste is men in de zin van de hoge cultuur een beginneling, een kind.Friedrich Nietzsche
Wat is de taak van het hoger onderwijs? - Mensen tot machines te maken. - 'Hoe doen we dat?' - Ze moeten leren zich te vervelen. - 'Hoe bereiken we dat?'- Met behulp van het begrip 'plicht'.Friedrich Nietzsche
Men leeft van de ene dag in de andere, men leeft heel snel, - men leeft heel onverantwoordelijk: juist dit noemt men 'vrijheid'.Friedrich Nietzsche
Zelf lezen? Bestel bij bol.com: Afgodenschemering
Heeft u een interessante toevoeging, opmerking, grammaticafout (sorry!) of bent u het absoluut niet eens met wat hier staat? Laat een berichtje achter en wellicht verwerk ik het als aanvulling onder het artikel. Ontvangt u graag een reactie, vul dan ook uw e-mailadres in (maar niet noodzakelijk).