PRIVACY?!
Zelf kijk ik al een tijdje kritisch naar "het verdienen van geld" en het grootste zelfgecreëerde en gevoede monster op aarde; "de economie". Rutger Bregman en Jesse Frederik bevestigen het beeld dat ik heb met een goed onderbouwd en kort maar krachtig boek. In zo'n 100 pagina's geven zij een goed beeld hoe onze economie en het grote contrast in "geld verdienen" is ontstaan, zowel vanuit historisch, economisch en (niet te vergeten!) menselijk perspectief. Het boek is uitgegeven door De Correspondent.
Het doel van de economie is om geluk te maximaliseren door plezier te kopen voor de laagst mogelijke hoeveelheid pijn.William Stanley Jevons
Homo economicus, de economische mens, is dan ook een vreemde snuiter. Het is een moraalloos wezen, een wandelende machhine die zoveel mogelijk contextloze eenheden plezier probeert te verzamelen.Tomas Sedlacek
Je zou verwachten dat onze recentelijke economische crisis en bekende patronen uit de geschiedenis ons zou wakker schudden en tot verandering zouden leiden. Crisis, of het nu economisch of persoonlijk is, leidt tot verandering. Of als dat niet gebeurd tot een grotere crisis. Alhoewel mensen steeds meer lijken in te zien hoe raar ons systeem eigenlijk in elkaar zit en hoe belachelijk extreem de verdeling is, er lijkt maar weinig te veranderen. Oké, we begrijpen dat geld geen goud meer waard is, maar "een stukje vertrouwen" is, maar tegelijkertijd verliest juist de politiek zijn vertrouwen door kunstmatigheid en populisme. We doorzien dat "de grote mannen" ook maar gewoon wat proberen, iets dat het vertrouwen van de gewone burger niet echt gerust stelt.
Het zijn niet de verdiende, maar de onverdiende fortuinen die, om de publieke zaak te waarborgen, beperkt moeten worden.John Stuart Mill
De huidige discussie over links en rechts (wat is dat eigenlijk?) wordt in het boek mooi geïllustreerd met het veranderlijke voorbeeld van "De liberalen". Huidige liberalen noemen zich nog steeds zo, maar hanteren (vermoedelijk zonder het zelf door te hebben) een volledig andere definitie. Een definitie die hun beter uitkomt. Waar ze nog steeds het idee hanteerde dat mensen moesten werken voor hun geld en rijkdom, lijkt de achterliggende betekenis volledig tegenovergesteld. Oorspronkelijk verdiende je geld door waarde toe te voegen, door iets te ontwikkelen of aan te bieden dat bijdraagt aan de maatschappij, aan het geheel. Tegenwoordig gaat het alleen nog om het geld en niet om het bijdragen. Als je slim snel geld verdient, door het misleiden of misbruiken van anderen, of de creatie van producten die alleen maar een kunstmatige bijdrage hebben, dan ontstaan er overal bubbels en onzinnigheid.
... Maar in de praktijk is er weinig over van het oude ideaal: de overtuiging dat je iets waardevols moet bijdragen voor je geld. Allerlei vormen van inkomen die de liberalen vroeger nog verafschuwden, worden moderne liberalen juist toegejuicht.
De grootste geesten van mijn generatie denken na over de manier waarop ze mensen het beste op advertenties kunnen laten klikken, verzuchtte een oud-rekenwonder van Facebook onlangs nog.
Zoals het boek ook aangeeft verdienen de meest onzinnige functies tegenwoordig het meeste geld (beleggen, onrealitsch grote verantwoordelijkheid "dragen" en ingewikkelde financiële constructies creëren). De meest zinvolle praktijkfuncties verdienen echter in verhouding zo goed als niets (educatie, zorg, reparatie etc.).
En het bizarre is: juist zulke verplaatsende banen, waar nauwelijks iets van waarde wordt gecreëerd, betalen vaak het beste.
Als je een top tien van meest invloedrijke beroepen zou maken, dan zou leraar sowieso hoog scoren.
Misschien leidt een dikke portemonnee wel tot een vals bewustzijn: de gedachte dat je veel waarde toevoegt omdat je veel geld verdient.
De ongelijkheid in de vs is nu zelfs groter dan in het oude Romeinse Rijk van de tweede eeuw na Christus (en dat was een op slavernij gebaseerde economie).
De drie rijkste Nederlanders bezitten meer dan de helft van het vermogen van alle Nederlandse huishoudens bij elkaar.
Heeft u een interessante toevoeging, opmerking, grammaticafout (sorry!) of bent u het absoluut niet eens met wat hier staat? Laat een berichtje achter en wellicht verwerk ik het als aanvulling onder het artikel. Ontvangt u graag een reactie, vul dan ook uw e-mailadres in (maar niet noodzakelijk).